• طراحی و سهولت استفاده
با توجه به مقاله چگونه در جستجوها دیده شویم با این فرض که شما توانستهاید ترافیک لازم برای سایت یا پورتال خود را ایجاد کنید پس قبل از اینکه این مقاله را مطالعه کنید، سری به مقاله قبلی بزنید.
«ماموریت بعدی شما این است که این ترافیک را نگه دارید».
خب، ما در ادامه، نکاتی را معرفی میکنم که با بکار بستن آنها، امید است وضعیت سایت شما را بهتر کند.
اهمیت طراحی وب سایت
• اولین برداشت
وب سایت یا پورتال شما، بازتابی از شخصیت، افکار و سلایق شماست.
وقتی کاربری برای اولین بار گذرش به سایت شما میافتد، این پرسشها در ذهن او ایجاد میشود.
- آیا این سایت معتبر است؟
- آیا این سایت قابل اعتماد است؟
- آیا این سایت متعلق به یک شرکت حرفهای است؟
- آیا این سایت متعلق به یک شرکت قدرتمند و باثبات است؟
- آیا من در این پورتال احساس خوشایندی دارم؟
- آیا من در جای مناسبی هستم؟
شما به هنگام طراحی سایتتان، باید تمام این سوالات را از خودتان بپرسید.
اگر چه امروزه، شاید طراحی سایت را نتوان «مهمترین فاکتور تاثیرگذاری یک سایت یا پورتال به شمار آورد ولی این موضوع به نوبه خود دارای اهمیت قابل توجهی است که باید به حد کافی به آن بها داد.
به عنوان مثال، چندی پیش در پژوهشی که با نام «چگونه افراد، اعتبار یک وب سایت یا پورتال را ارزیابی می کنند؟» انجام شد، طراحی وب سایت، یکی از مهمترین شاخصهای اعتباردهی سایتها قلمداد شد و ارزش و اهمیت آن بیش از مواردی همچون داشتن سیاست حفظ حریم خصوصی و برخورداری سازمان متبوع از جوایز و مجوزها مد نظر قرار گرفت.
بخش کوتاهی از یافتههای این پژوهش گسترده که توسط دانشگاه استنفورد و مرکز تحقیقاتی Consumer Web Watch انجام شده است، به قرار ذیل است؛
بازدیدکنندگان سایتها در وهله اول، سایت را با «طراحی» آن و عواملی همچون میزان استفاده از چندرسانهایها میسنجند.
Beau Brendler مدير Consumer Web Watch اظهار داشت: اگر چه مشتریها میگویند که آنها بر اساس محتویات سایت قضاوت میکنند، ولی تحقیقات نشان میدهد که قضاوت کاربران بر اساس فاکتورهای زیباشناسی سایت صورت میگیرد و نوآوریها و خصوصیات جالب توجه آن، دیده کاربران را به خود جلب می کند. خب، با این تفاصيل آیا میتوان گفت که محتوا هیچ اهمیتی ندارد و تمام تمرکز بازدیدکنندگان وبسایتهای اینترنتی، معطوف به رنگ و نمای سایت هاست؟ پاسخ به این سوال منفی است. یافتههای تحقیق دانشگاه استنفورد نشان میدهد که اگر چه طراحی پورتال حرف اول را در تعیین اعتبار سایت میزند ولی همه چیز نیست.
• نکاتی جهت طراحی بهتر پورتال و سایتها
1- استفاده درست و بجا از رنگها:
از رنگهای مناسب برای جذب کاربران و جلب نگاه آنها به بخشهای مهم سایت استفاده کنید. البته مراقب باشید در این راه افراط نکنید و همه چیز را مهم و پررنگ جلوه ندهید، چرا که در این صورت نتیجه عکس خواهید گرفت.
اگر خاطرتان باشد قبلا که گپهای آنلاین (Chat) خیلی رواج داشت به ما میگفتند استفاده از کلمات بزرگ به معنای فریاد زدن و جلب توجه مخاطب به کلمات و بخشهای خاصی از چت است و نباید تمام چت را با کلمات بزرگ نوشت. این قضیه در مورد رنگهای استفاده شده در پورتال هم صدق میکند.
همچنین از تنوع زیاد رنگها بپرهیزید. شما در حال طراحی یک سایت هستید نه بوم نقاش، به نظر میرسد استفاده از دو الی چهار رنگ کافی باشد.
به نظر میرسد استفاده از دو الی چهار رنگ کافی باشد.
٢. انیمیشن، جعبه ابزارها و مدیا:
از هر چیز غیرضروری اجتناب کنید. استفاده بی محابا از انیمیشنهای فلش به دلیل ظاهر زیبایی که دارند، یک اشتباه است.
بهتر آن است که در پس زمینه از موسیقی یا انیمیشن استفاده نشود.
فقط هنگامی مدیا و انیمیشن را به کار گیرید که به محتوا و درک اطلاعات پورتال یا سایت کمک کند.
۳. طرح کلی:
یک ساختار ناوبری روشن و واضحی از وب سایت ایجاد کنید.
در این خصوص، سعی کنید نمای سایت را ساده، هدفمند، در یک چارچوب مشخص و در عین حال قابل بسط طراحی نمایید.
از فضای سفید و خالی نترسید. به جای آن، از شلوغی و درهم برهمی بپرهیزید.
۴. تایپوگرافی:
مطمئن شوید سایت شما به حد کافی «خوانا» است. در انتخاب فونتها، اندازه و رنگ آنها، اصل را بر خوانا بودن متن قرار دهید.
برای اینکه چشمان کاربر بر متن سُر بخورد و به اصطلاح با آن درگیر نشود، میتوانید با شیوههایی همچون استفاده از پاراگرافهای کوچک، بولتها و نیز چند ستونی کردن مطالب، متن را زیبا کنید.
اگر پورتال شما به زبان انگلیسی است، حتما جریان نوشتهها را از چپ به راست و از بالا به پایین بچینید.
مجددا تاکید میکنم که اگرچه «طراحی» به جای خود بسیار مهم و کلیدی است و کاربر را به سایت جذب میکند اما فراموش نشود که حرف آخر، از آن «محتوا» است.
یک کاربر در مواجه با سایتی که زیبا و خوش طرح است، وسوسه میشود که در آن چرخی بزند و حتی بخشهای مختلف سایت را از نظر بگذراند ولی اگر در این سایت خبری از محتواهای قوی و خواندنی نباشد، احتمال مراجعه دوباره کاربر به سایت، بسیار اندک است.
• انسجام و هماهنگی
صفحات و عوامل آن را طوری بچنید که بین آنها یک رابطه منطقی وجود داشته باشد.
منظور من از «عوامل» چیزهایی از قبیل رنگ، اندازه، طراحی و نیز محل قرار گرفتن محتواها در سایت است.
چرخش در سایت شما باید به زیبایی و آرامی صورت بگیرد. ناوبری سایت باید در تمام صفحات در یک جای مشخص ثابت شود.
از لحاظ طراحی، معمولا ما در بسیاری از پورتالها با سه مدل روبرو هستیم:
- طراحی ویژه صفحه اصلی سایت
- طراحی خاص برای صفحات تماس
- طراحی برای باقی صفحات
به عنوان مثال ممکن است چینش عوامل موجود در صفحه اصلی سایت شما (homepage) با آنچه که در صفحات دیگر میبینیم، قدری متفاوت باشد.
• استفاده مناسب از تصاویر
تصاویر را میتوان یکی از قدرتمندترین بخشهای هر وب سایت اینترنتی به شمار آورد. با این حال استفاده از این ابزار قدرتمند، باید هوشمندانه و حساب شده صورت بگیرد.
به عنوان مثال تصاویر استوک (تصاویر کلیشهای در موضوعات مختلف که با یک جستجوی ساده در اینترنت میتوان به صدها مورد از آنها دست یافت) را در نظر بگیرید.
این تصاویر در واقع نوعی رفع تکلیف برای طراحان و عکاسان است و در همه جا دیده میشود، چرا؟ چون دارای دو ویژگی هستند:
- اول این که بسیار سهل الوصول هستند.
- دوم این که ارزان و بعضأ رایگان هستند.
اما آیا استفاده از این تصاویر در جای جای سایت شما مناسب است؟
مرکز تحقیقاتی Marketing Experiments مقایسهای بین استفاده از تصاویر استوک و به کارگیری تصاویر واقعی و به اصطلاح زحمت کشیده در یک وب سایت انجام داده و تاثیر این دو گونه تصویر را در واکنش مخاطب بررسی نموده است.
یافتههای این پژوهش حاکی است که کاربران به تصاویر واقعی و دست اول، بسیار بیشتر از تصاویر کلیشه ای استوک توجه نشان میدهند (۹۵ درصد در مقابل ۵ درصد). چرا؟
زیرا تصاویر استوک ممکن است قدری نامربوط باشد، شما در مقابل وسوسه استفاده از تصاویر چند جوان زیبا و خندان در سایت خود مقاومت کنید!
اصولا سعی کنید از تصاویر معنیدار، آن هم در جای درست سایت، استفاده نمایید.
هر تصویر یک پیام را به ضمیر ناخودآگاه مخاطب القا میکند و بعضا نتیجهای که از این قضیه به دست میآید، با آنچه که پیشتر توقع میرفت، ممکن است کاملا متفاوت و حتی در جهت معکوس آن باشد.
اهمیت طراحی پورتال ساده
• ناوبری
یکی از مهمترین بخشهای سایت که در موفقیت یا عدم موفقیت آن نقش مستقیم دارد، نویگیشن (Navigation) یا همان ناوبری سایت است.
این بخش مسئول فرآیند جستجو و کاوش در سایت یا به اصطلاح سایت پیمایی است و اگر به خوبی طراحی شده باشد، کاربران میتوانند به دور از سختی و دردسر، بخش مورد نظر خود را در زمانی کوتاه پیدا کنند.
برخورداری سایت از یک مکانیسم ناوبری زیبا و کارآمد، یکی از مهمترین قسمتهای سایت است که میتواند مراجعه دوباره کاربر را تضمین نماید.
در یک نظرسنجی مشخص شد که نزدیک به سه چهارم کاربران پاسخ دهنده گفتند که مهمترین عنصر در طراحی وب سایت، «سهولت یافتن اطلاعات» است.
برای داشتن یک سیستم ناوبری خوب، به این نکته ها توجه کنید:
١. ساختار سیستم ناوبری سایت خود را به طور «ساده» طراحی کنید (معمولا نزدیک به
بالای صفحه). در این کار، پیچیدگی هنر نیست.
٢. ناوبری را در پایین صفحه هم درج کنید.
٣. از ناوبری خرده نانی (Breadcrumb) استفاده کنید. این عبارت از همان قصه معروف اقتباس شده که برای گم نکردن راه در جنگل، در مسیر حرکتمان به مبداء، در مسیر حرکت، خرده نان میریزیم.
Breadcrumb یک راه ساده و مفید برای ناوبری است و به معنای لینکهای تو در
تویی است که به کاربر نشان میدهد الان در چه قسمتی از سایت قرار دارد.
با استفاده از این ابزار، کاربران در سایت گم نخواهند شد.
Breadcrumb معمولا در صفحه اول سایت کاربرد ندارد.
۴. از یک کادر جستجو در بالای صفحه اول پورتال استفاده کنید. به این ترتیب کاربران
علاوه بر ناوبری، میتوانند برای یافتن اطلاعات مورد نظر خود بر اساس کلیدواژه، در سایت دست به جستجو بزنند.
۵. از ارائه گزینههای زیاد و گوناگون ناوبری در یک صفحه اجتناب کنید.
از عمق بخشیدن زیاد به ناوبری خودداری کنید. در بسیاری موارد، ناوبری نباید از سه لایه بیشتر شود.
۷. در ناوبری سایت، جاوااسکریپتهای پیچیده و به خصوص فایل های فلش را به کار نبرید.
خلاصه بندهای فوق این است که قانون کلی ساختار ناوبری سایت ساده است و آن این که: بازدیدکنندگان پورتال نباید برای رفتن به جایی که میخواهند بروند «فکر کنند». این کار را برای آنها آسان کنید.
• فلش و انیمیشن
انیمیشنهای فلش مثل یک شمشیر دو لبه است:
نظر برخی کاربران را به خود جلب میکند و برخی دیگر (که در اکثریت هستند) را از سایت شما فراری میدهد.
ولی ما پیشنهاد میکنیم که حتی المقدور در سایتها از انیمیشن استفاده نشود، چرا؟
اول اینکه دستگاههای همراه مانند تبلت و تلفن همراه، اغلب فاقد قابلیت پخش انیمیشنها هستند. دوم، بسیاری از مردم دوست ندارند یک تصویر و صدای مزاحم و ناخواسته بر روی اعصاب آنها باشد. سوم فلش صفحه سایت شما را بسیار سنگین میکند بنابراین دیر بارگذاری شدن اطلاعات صفحه برای کاربران از سمت موتورهای جستجو مانند گوگل، بینگ و ... امتیاز منفی را برای پورتال شما به همراه دارد.
بنابراین انیمیشنهای سایت خود را به حداقل برسانید و فقط در مواقع نیاز، از آنها استفاده کنید.
اگر شما بیش از این حرفها عاشق انیمیشن هستید و یا سایتتان به گونهای است که در آن حتما باید فایل های فلش به کار رود، حداقل از نسخه جدید استاندارد HTML موسوم به HTML5 استفاده کنید.
• سهولت دسترسی
مطمئن شوید هر کاربری که وارد سایت شما میشود، بدون توجه به نوع مرورگر یا دستگاهی که با آن کار میکند، قادر است به خوبی با سایت کار کند.
در واقع سایت شما برای برخورداری از ترافیک بالا، باید بتواند با انواع مرورگرها و سیستمها کار کند.
امروزه با رواج استفاده از تلفنهای همراه و تبلتها، وبگردی سیار بیش از گذشته رواج یافته است.